We hebben het in deze periode over bijna niks anders dan het boosten van ons immuunsysteem. Niet zo gek ook tijdens deze coronacrisis. Maar wat is dat eigenlijk, dat immuunsysteem boosten? En werkt dat echt zo simpel als dat het lijkt?
Het immuunsysteem is erg complex. Het staat niet als “los ding” op zich. Wanneer we het immuunsysteem onder de loep nemen, zien we dat dit uit verschillende componenten bestaat. Zo heeft ons afweersysteem een uitwendig en inwendig deel. Het uitwendige deel heeft als functie ervoor te zorgen dat er geen ziekteverwekkers het lichaam binnenkomen. Onder het uitwendige deel valt bijvoorbeeld de huid, maar ook de slijmvliezen en maagsap. Wanneer we het hebben over het inwendige gedeelte van het afweersysteem hebben we het vooral over specifieke cellen. Verschillende cellen kunnen een ontstekingsreactie geven of ziekteverwekkers vernietigen, even kort uitgelegd.
Hoe werkt het immuunsysteem?
Het immuunsysteem wordt beïnvloed door de inname van voedingsstoffen. Verschillende voedingsstoffen zijn nodig om het immuunsysteem optimaal te laten functioneren. Zo kan er dus niet gezegd worden dat vitamine C een “boost” geeft aan het immuunsysteem. Dat zou te kort door de bocht zijn. Iedere voedingsstof heeft direct of indirect een belangrijke rol bij het instandhouden en optimaliseren van het immuunsysteem. Zo hebben voedingsstoffen bijvoorbeeld een rol bij het gezond houden van de huid, de aanmaak van (bloed)cellen, de aanmaak van antistoffen of de activatie van enzymen en co-enzymen die een rol spelen in de reactie tegen ziekteverwekkers.
De claims die nu dagelijks op internet gegooid worden, kunnen dus niet per definitie als waarheid worden aangenomen. Sterker nog, dat één of twee voedingsstoffen een boost kunnen geven, is klinkklare onzin.
Maar baat het niet dan schaadt het niet? Deels goed, deels fout. Er zijn wel degelijk vitamines en mineralen waar je absoluut niet te veel van wilt binnenkrijgen. Denk aan ijzer en vitamine B6. Beiden zijn zeer schadelijk wanneer je te veel binnenkrijgt.
Daarnaast is het ook niet zo dat het afweersysteem beter gaat werken bij hoge doseringen van de zogenoemde antioxidanten. Er zit ergens een optimum. Dit optimum krijg je veelal binnen via de gewone basisvoeding. Niet een sexy boodschap, maar wel de belangrijkste. Wanneer je “gewoon” je groente en fruit binnenkrijgt, gevarieerd en volwaardig eet, dan krijg je voldoende voedingsstoffen binnen om je immuunsysteem optimaal te houden zonder potjes. Ditzelfde geldt ook voor sporters.
De kanttekening hierbij is wel dat sporters een verhoogde behoefte hebben aan sommige nutriënten. Dat is afhankelijk van de sportbelasting. De kans is groot dat je als (top)sporter al ietsjes meer eet dan als niet-(top)sporter en dus al ongemerkt meer van deze voedingsstoffen binnenkrijgt. De kans is ook dat je op indicatie wel iets meer specifieke nutriënten nodig hebt om ervoor te zorgen dat je weerstand optimaal blijft. Want hoewel sporten goed is voor het immuunsysteem, geeft het ook een kettingreactie en kan het bij een onvolwaardig voedingspatroon en een inadequate sport-rust verhouding ook juist het immuunsysteem onderdrukken.
De term “boosten” zit mij dan ook een beetje dwars. Is het wel te boosten? Of kunnen we het ook een minder hippe term geven door te zeggen dat het immuunsysteem “optimaal” moet werken. En dat we deze optimale werking dus zo goed als kunnen garanderen zonder potjes vol supplementen. Gewoon “simpel” met een volwaardige basisvoeding.
Vitamine D
Een ander verhaal is vitamine D. Ook deze vitamine is nauw betrokken bij de weerstand. Bijna iedereen die in Nederland woont, krijgt (te) weinig van deze vitamine binnen via de voeding. We zijn dus afhankelijk van de zon. Maar desondanks, heeft een groot deel van de mensen woonachtig in Nederland een tekort aan vitamine D. Zeker in de winter of bij mensen die een binnensport beoefenen. De kans is dus aanwezig dat ook jij rondloopt met (te) lage waardes. Voor deze vitamine geldt dat het soms dus juist wel handig is om extra bij te slikken. De beste optie is om je te laten adviseren door een expert aan de hand van je bloedwaardes. Zo weet je het beste welk product je (veilig) kunt nemen en in welke dosering.
Dus welke vitamines moet je slikken om je immuunsysteem te boosten? Het antwoord is waarschijnlijk: geen. Of nou ja, misschien op indicatie een vitamine D supplement. De supplementen die je zou moeten slikken zijn ‘broccoli’, ‘paprika’, ‘boerenkool’, ‘kiwi’ en ‘havermout’. Het hele alfabet aan voedingsstoffen zit erin. Probeer de tijd te nemen volwaardig en gevarieerd te eten. Benut je tijd met het ontdekken van nieuwe heerlijke recepten. Verbreed je smaak en ga op ontdekkingstocht met verschillende kleuren van groente en fruit. Want iedere kleur typeert andere voedingsstoffen. It is all in our food. So let food be our medicine!
